7.7.2023
Na području delovanja RC Novi Sad vizuelnim pregledima voća, vinove loze, ratarskih i povrtarskih kultura, registruje se prisustvo odraslih jedinki, jajnih legala i larvi braon mramoraste stenice (Halyomorpha halys).
Slika 1: Odrasle jedinke braon mramoraste stenice
Naseljavanje imaga ove štetočine u useve i zasade sa mesta prezimljavanja registrovano je tokom prve dekade maja. Prva jajna legla uočena su početkom juna, dok je početak piljenja larvi registrovan u drugoj polovini juna.
Slika 2: Jajno leglo i larve braon mramoraste stenice
Na našem terenu najintenzivniji pritisak od ove štetočine registruje se u zasadima voća (trešnja, breskva, leska, kuruška, šljiva) na severnim obroncima Fruške gore u blizini šume.
Slika 3: Odrasle jedinke i larve braon mramoraste stenice na plodovima voća
Braon mramorasta stenica napada veliki broj biljnih vrsta, među kojima je i veliki broj poljoprivrednih kultura. Štete pričinjavaju odrasle jedinke i larve sisanjem biljnih sokova iz svih nadzemnih delova biljaka. Simptom napada su sitni, okrugli ubodi koji kasnije prerastaju u nekrotične pege. Plodovi sa pomenutim simptomima gube tržišnu vrednost, a u slučaju jačeg napada može doći do opadanja plodova i potpunog gubitka prinosa. Indirektne štete se ogledaju u tome što mesta uboda predstavljaju ulazni otvor za patogene prouzrokovače različitih vrsta truleži.
RC Novi Sad nastavlja sa kontinuiranim monitoringom ove štetočine, i pravovremeno će obaveštavati poljoprivredne proizvođače o hemijskim merama zaštite koje je potrebno sprovesti. 1.6.2023
Na području delovanja RC Novi Sad usevi pšenice i ječma se nalaze u različitim fazama razvoja ploda.
Vizuelnim pregledom, na pojedinim parcelama, registrovana su oštećenja od poljskih miševa i voluharica u vidu oaza sa izgriženim biljkama. Kao posledica blage zime, redukovane osnovne obrade i neadekvatnog suzbijanja tokom zime, došlo je do povećanja populacije glodara. Štete se dominantno registruju na uvratinama parcela, kao i na parcelama koje se graniče sa usevima uljane repice.
Proizvođačima se preporučuje redovno obilaženje parcela, praćenje njihove brojnosti i preduzimanje hemijskih mera zaštite kada vremenski uslovi dozvole. Takođe, nakon skidanja useva preporučuje se i duboko oranje koje deluje višestruko negativno na brojnost glodara. 25.5.2023
Na području delovanja RC Novi Sad zasadi trešnje se u zavisnosti od sortimenta i lokaliteta nalaze u fazi od plodovi oko 70% krajnje veličine (BBCH 77) do faze obojavanje skoro završeno (BBCH 85).
Slika 1: Faza trešnje BBCH 85
Na feromonskim klopkama postavljenim u zasade trešnje, registrovano je prisustvo imaga trešnjine muve (Rhagoletis cerasi). U toku je početak leta ove štetočine.
Slika 2: Imago trešnjine muve
Trešnjina muva ima jednu generaciju godišnje, a prezimljava u stadijumu lutke u zemlji. Nakon eklozije mlada imaga su polno nezrela, a do formiranja polnih produkata, kopulacije i polaganja jaja dolazi posle određenog perioda dopunske ishrane. Ženka najčešće polaže jaja na zarudele plodove, koji postaju mekši i sočniji, ali u nedostatku ovih i na sasvim zelene. Legalicom raseca epidermis ploda i ubadajući je koso ispod površine nekoliko puta pravi otvor u koji polaže jaje. U jednom plodu može biti veliki broj jaja ali se u njemu razvija samo jedna larva, vrlo retko dve. Jedna ženka najčešće položi između 20 i 40 jaja. Nakon piljenja larve se ubušuju prema unutrašnjosti ploda do koštice i u njemu se hrane i razvijaju. Nakon dva presvlačenja završavaju razvoj i kao odrasle larve napuštaju plodove, padaju na zemlju gde se učaure. Napadnuti plodovi gube tržišnu vrednost i podložniji su napadu raznih patogena, pre svega prouzrokovača različitih vrsta truleži.
RC Novi Sad nastavlja sa praćenjem štetnih organizama u zasadima trešanja i na vreme će signalizirati pravi momenat za tretman. 12.5.2023
Regionalni centar Novi Sad vrši monitoring azijske voćne mušice (Drosophila suzukii) pomoću lovnih klopki sa mirisnim atraktantom koje se očitavaju na nedeljnom nivou tokom cele godine. Klopke su postavljene u zasadima koštičavog voća i vinove loze.
Slika 1: Klopka za azijsku voćnu mušicu
Ženke ove mušice polažu jaja u zdrave plodove u fazi zrenja. Usled ishrane larvi plodovi potpuno propadaju. Infestirani plodovi su podložni napadu raznih patogena, pre svega prouzrokovača različitih vrsta truleži plodova.
Iz godine u godinu, populacija azijske voćne mušice se na području delovanja RC Novi Sad uvećava. Pored većeg broja jedinki koji preživi zimu, svake godine se produžava i period njihovog prisustva tokom zimskog perioda i ranog proleća.
Trenutno se u klopkama i dalje registruju ulovi odraslih jedinki ove štetočine što na našem region nije zabeleženo prethodnih godina.
Najveće brojnosti se registruju u zasadima trešanja, što predstavlja izuzetno visok rizik za proizvodnju ove voćne vrste, jer se početak berbe ranog sortimenta očekuje za dve nedelje.
RC Novi Sad nastavlja sa praćenjem azijske voćne mušice i na vreme će signalizirati pravo vreme za tretman. 4.4.2023
Na području delovanja RC Novi Sad zasadi šljive se nalaze u različitim fazama cvetanja, od početka do punog cvetanja (BBCH 61-65).
Na lepljivim klopkama koje su postavljene u zasade šljiva registruju se ulovi odraslih jedinki crne šljivine ose (Hoplocampa minuta) i žute šljivine ose (Hoplocampa flava).
Slika 1: Odrasla jedinka šljivine ose na lepljivoj klopci
Ove štetočine imaju jednu generacuju godišnje i prezimljavaju u zemlji u stadijumu larve. U periodu cvetanja šljive, pojavljuju se odrasle jedinke osa i polažu jaja na čašicu cvetova. Crna šljivina osa polaže jaja u slobodne čašične listiće, dok žuta šljivina osa između slobodnih čašičnih listića. Jedna ženka položi prosečno 40 jaja. Nakon piljenja, gusenice se ubušuju u tek zametnute plodove. Pri ubušivanju, gusenice ne gutaju tkivo ploda već ga skupljaju u ustima i izbacuju napolje, sve do prodiranja u semenku. One se prvenstveno hrane semenkama, a pri tom izgrizaju i semenu kućicu, pa i mesnati deo ploda. Napadnuti plodovi otpadaju, a jedna gusenica može uništiti do 5 plodova šljive. Suzbijanje se izvodi u periodu piljenja gusenica pre njihovog ubušivanja u plodove.
Za sada se ne preporučuje primena hemijskih mera zaštite, a RC Novi Sad nastavlja se praćenjem navedenih štetočina i signaliziraće pravo vreme za tretman.
Primena insekticida u fazama cvetanja je zakonom zabranjena! 19.1.2023
Na području delovanja RC Novi Sad usevi uljane repice se nalaze u fazi 9 i više listova razvijeno (BBCH 19).
Slika 1: Usev uljane repice BBCH 19
Vizuelnim pregledom useva registrovano je prisustvo odraslih jedinki male repičine pipe (Ceutorhynchus pallidactylus) na do 24% biljaka. Prisustvo velike repičine pipe (Ceutorhynchus napi) nije registrovano.
Slika 2: Odrasla jedinka male repičine pipe
U poslednjih mesec dana, na automatskim meteorološkim stanicama, beleže se visoke temperature za ovo doba godine koje su inicirale izlazak odraslih jedinki male repičine pipe sa mesta prezimljavanja. U odnosu ne prethodne godine, izlazak ove štetočine sa mesta prezimljavanja registrovan je i do dve nedelje ranije. Takođe, trenutne brojnosti male repičine pipe na parcelama su značajne, jer se na pojedinim biljkama registruje i više odraslih jedinki.
Sve navedeno iziskuje poseban oprez kod proizvođača i njihovo redovno prisustvo na parcelama.
Za sada se ne preporučuju hemijske mere zaštite, a RC Novi Sad nastavlja sa praćenjem repičinih pipa u usevima uljane repice i signaliziraće pravo vreme za tretman. 16.9.2022
Na području delovanja RC Novi Sad usevi uljane repice se nalaze u različitim fazama nicanja do faze kotiledoni potpuno razvijeni (BBCH 10). Na pojedinim lokalitetima setva je i dalje u toku.
Slika 1: usev uljane repice BBCH 10
Vizuelnim pregledom useva iz najranijih rokova setve registrovano je prisustvo sledećih štetnih organizama:
- Odraslih jedinki repičine lisne ose (Athalia rosae), kao i jaja ove štetočine na do 3% biljaka. U toku je polaganje jaja ove štetočine.
Slika 2: "plik" u kome se nalazi jaje repičine lisne ose
Ženka legalicom zaseca epidermis lista, i u parenhim polaže jaja. Nakon piljenja pagusenice se ishranjuju na listovima između lisnih nerava, i pri većim brojnostima mogu dovesti do golobrsta.
- Jaja kupusovog moljca (Plutella xylostella) na do 6% biljaka.
Slika 3: jaja kupusovog moljca
Nakon piljenja larve ove štetočine ishranom oštećuju lisnu masu i u početnim fazama razvoja mogu dovesti do golobrsta i u potpunosti uništiti mlade biljke.
- Pojedinačnih krilatih formi vaši (Aphididae) na do 6% biljaka. U toku je naseljavanje vaši na useve uljane repice.
Slika 4: krilata vaš na uljanoj repici
Pored direktnih oštećenja koje mogu prouzrokovati usevu, neke vrste vaši su i vektori fitopatogenih virusa.
Za sada se ne preporučuje primena hemijskih mera zaštite, a RC Novi Sad nastavlja sa praćenjem štetnih organizama u usevima uljane repice i signaliziraće pravo vreme za tretman. 20.5.2022
Na području delovanja RC Novi Sad zasadi šljive se u zavisnosti od sortimenta i lokaliteta nalaze u fazi od drugo opadanje plodova (BBCH 73) do faze plod oko polovine krajnje veličine (BBCH 75).
Slika 1: Faza šljive BBCH 73
Vizuelnim pregledom zasada, na pojedinačnim listovima, registrovano je prisustvo simptoma napada od strane šljivine lisne mušice (Putoniella pruni). Na naličju napadnutih listova, duž glavnog lisnog nerva, dolazi do formiranja izrasline – mehuraste gale.
U galama se nalaze larve, žuto-narandžaste boje, dugačke do 3 milimetra. Larve se hrane biljnim sokovima, a pri kraju razvoja padaju na tlo oko voćki i u njemu prezimljavaju. Štete se ogledaju u deformaciji listova što dovodi do smanjenja procesa fotosinteze.
Slika 2: Larve šljivine lisne mušice
Šljivina lisna mušica ima jednu generaciju godišnje, a pored šljive napada i druge vrste iz roda Prunus. Ne pripada ekonomski značajnim vrstama, te nije potrebna primena hemijskih mera zaštite u cilju njenog suzbijanja.
RC Novi Sad nastavlja sa redovnim praćenjem i izveštavanjem o štetnim organizmima u zasadima šljive. 10.5.2022
Na području delovanja RC Novi Sad u zasadima voća, vinove loze, kao i u ratarskim i povrtarskim kulturama registruje se prisustvo odraslih jedinki braon mramoraste stenice (Halyomorpha halys) i zelene povrtne stenice (Nezara viridula). Naseljavanje ovih štetočina u useve i zasade registrovano je krajem aprila i početkom maja.
Slika 1: Odrasle jedinke stenica u zasadima voća
Slika 2: Odrasle jedinke stenica u ratarskim usevima
Takođe, u usevima soje i krompira registrovano je prisustvo jajnih legala, kao i tek ispiljenih larvi stenica.
Slika 3: Jajna legla i larve u usevima soje i krompira
Ove invazivne vrste stenica napadaju veliki broj biljnih vrsta, među kojima je i veliki broj poljoprivrednih kultura. Štete pričinjavaju odrasle jedinke i larve sisanjem biljnih sokova iz svih nadzemnih delova biljaka. Simptom napada su sitni, okrugli ubodi koji kasnije prerastaju u nekrotične pege. Plodovi sa pomenutim simptomima gube tržišnu vrednost, a u slučaju jačeg napada može doći do opadanja plodova i potpunog gubitka prinosa. Indirektne štete se ogledaju u tome što mesta uboda predstavljaju ulazni otvor za patogene prouzrokovače različitih vrsta truleži. RC Novi Sad nastavlja sa praćenjem stenica u usevima i zasadima i signaliziraće pravo vreme za tretman. 28.4.2022
Na području delovanja RC Novi Sad usevi uljane repice se nalaze u fazi punog cvetanja (BBCH 65).
Slika 1: Usev uljane repice u punom cvetanju
Vizuelnim pregledom useva, naročito na rubnim delovima, registrovano je prisustvo imaga pipe repičine ljuske (Ceutorhynchus assimilis).
Slika 2: Imago pipe repičine ljuske
Pipa repičine ljuske ima jednu generaciju godišnje, a prezimljava u stadijumu imaga u zemlji. Nakon izlaska sa mesta prezimljavanja najpre se hrane divljim krstašicama, a potom prelaze na useve uljane repice, gde izgrizaju cvetne pupoljke, delove cveta i mlade ljuske. Nakon kopulacije ženke polažu od 30 do 150 jaja u otvore koje izbuše u mladim ljuskama. Najznačajnije štete pričinjavaju larve koje se ishranjuju semenom unutar mahuna. Otvori koje buše imaga, kao i izlazni otvori larvi olakšavaju prodor sekundarnih patogena, kao i mušice kupusne ljuske (Dasyneura brassicae).
U našoj zemlji nema registrovanih insekticida za suzbijanje pipe repičine ljuske. Prema EPPO standardu (PP 2/8 (1)), hemijske mere zaštite se preporučuju samo nakon formiranja prvih mahuna, po postizanju praga štetnosti koji iznosi od 0,5 do 2 imaga po biljci, u rubnom delu parcele.
U usevima uljene repice je registrovana visoka aktivnost polinatora.
Slika 3: Pčela na cvetu uljene repice
Primena insekticida u fazama cvetanja je zakonom zabranjena! |
|
|
|
|