3.9.2023
Na području RC Knjaževac zasadi vinove loze se, zavisno od lokaliteta i sortimenta, nalaze u različitim fazama sazrevanja bobica (BBCH 81-83).
Na klopkama koje su postavljene u zasadima vinove loze na lokalitetu Štipina, registruju se ulovi odraslih jedinki cikade Scaphoideus titanus.
Ova cikada je prenosioc fitoplazme Flavescence doree, prouzrokovača zlatastog žutila vinove loze. Celokupno svoje razviće završava isključivo na vinovoj lozi. Ima jednu generaciju godišnje. Larve prolaze kroz pet larvenih stupnjeva. Cikada je infektivna od trećeg larvenog stupnja. Jednom zaražena cikada ostaje infektivna tokom celog života.
Vizuelnim pregledom zasada vinove loze, na pojedinim lokalitetima, registrovano je prisustvo simptoma koji ukazuju na zlatasto žutilo vinove loze.
Na listovima je došlo do promene boje, kod belih sorti u zlatasto žutu a kod crvenih sorti lišće dobija crvenkasto - ljubičastu boju. Listovi se savijaju ka naličju i postaju čvrsti i krti. Internodije na lastarima se skraćuju, postaju kržljave, grozdovi su rehuljavi, zaostaju u porastu, i cela biljka propada.
U cilju kontrole zlatastog žutila vinove loze preproučuju se pesticidne i nepesticidne mere:
- uklanjanje i uništavanje zaraženih čokota,
- uništavanje napuštenih zasada,
- uklanjanje divlje loze u blizini zasada i uništavanje korova.
- suzbijanje vektora- cikade Scaphoideus titanus, o čemu je RC Knjaževac izvestio proizvođače putem preporuka, 4.7. i 8.8.2023 godine. 14.8.2023
Na području delovanja RC Knjaževac zasadi vinove loze se većinom nalaze u fazi potpunog dodirivanja bobica, pa do početka šarka (79-81 BBCH).
Vizuelnim pregledom u pojedinim vinogradima uočeni su simptomi karakteristični za ESKU vinove loze (izdužene žute i crvenkaste nekroze između nerava) na pojedinačnim čokotima.
Simptomi se mogu javiti na svim delovima vinove loze. Ova bolest se javlja u uslovima toplije klime i uglavnom u starijim vinogradima, a poslednjih godina je sve češća i na mlađim čokotima.
ESKA nastaje delovanjem više patogenih gljiva, koje napadaju sprovodni sistem. Na poprečnom preseku lastara može se uočiti centralni, oštećeni deo, svetle boje i meke konzistencuje. Sa obolelih delova, najčešće izolovane gljive su: Phaeomoniella chlamydospora, Stereum hirsutum i Phellinus igniarius.
Razlikuju se dva tipa bolesti: hronični i akutni.
Hronični tip bolesti karakterističan je po tome što se u zoni između nerava lista javljaju izdužene žute ili crvenkasto-smeđe nekroze. Na listu samo glavni nerv zadržava zelenu boju. Na kraju može doći do sušenja i opadanja lišća pre vremena.
Kod akutnog tipa bolesti dolazi, u toku leta, do iznenadnog sušenja čokota, po čemu se ova bolest naziva i apopleksija. Na bobicama se mogu javiti mrko-ljubičaste pege koje se pri jačem napadu spajaju, pucaju i suše. Zaraženi lastari zaostaju u porastu, venu i ne dolazi do njihovog zdrvenjavanja.
Infekcije, najčešće, nastaju kroz rane, posle oštrije razidbe ili nakon gradonosnih padavina.
Za suzbijanje ove bolesti ne postoje hemijske mere. Najvažije su preventivne mere zaštite:
- Sadnja zdravih loznih kalemova.
-Tokom rezidbe dezinfikovanje alata (dezinfekcija makaza i pribora, 70%-tnim alkoholom.
- Premazivanje rana od rezidbekalemarskim voskom.
- Orezane delove treba izneti iz vinograda i uništiti.
11.8.2023
Na području delovanja RC Knjaževac u usevima kukuruza registrovano je prisustvo invazivnih vrsta stenica:
- odrasle jedinke i larve zelene povrtne stenice (Nezara viridula) na do 6 % biljaka i
- odrasle jedinke i larve braon mramoraste stenice (Halyomorpha halys) na do 3 % biljaka.
Braon mramorasta stenica (Halyomorpha halys) je izraziti polifag i napada veliki broj gajenih kultura. Dobar je letač i veoma brzo prelazi sa jednog useva na drugi. Larve i imaga prave štete sisanjem biljnih sokova iz svih nadzemnih delova biljaka. Napadnuti plodovi često imaju deformisan oblik, postaju gorki i često imaju i neprijatan ukus pa samim tim gube i tržišnu vrednost. Prezimljava u stadijumu imaga. U proleće se dopunski hrani i nakon parenja polaže jaja (od juna do kraja avgusta). Jaja su u početku beličasta, položena u grupice na naličju lista. Ispiljene larve od drugog larvenog stupnja se kreću u potrazi za hranom. Mesta uboda kasnije postaju nekrotična.
U kukuruzu, kao posledica napada braon mramoraste stenice, može doći do pojave neobrazovanja semena. Zbog grupnog seljenja sa jedne na drugu parcelu štete su izraženije po ivicama polja nego u unutrašnjosti parcele.
Zelena povrtna stenica (Nezara viridula) je polifagna štetočina i poslednjih godina se registruje osim kukuruza i u usevima paprike, paradajza, soje, voćnim i vinogradarskim zasadima. Štete pričinjavaju larve i odrasle jedinke koje buše biljno tkivo i sisaju sokove. Hrani se svim delovima biljaka ali primarno plodovima. Po piljenju larvi iz jaja prvi larveni stupanj ostaje na leglu, a posle presvlačenja se kreću.
RC Knjaževac nastavlja sa praćenjem ivanzivnih stenica u biljnim proizvodnjama i na vreme će obaveštavati proizvođačima o potrebi sprovođenja mera zaštite useva/zasada. 8.8.2023
Na području delovanja RC Knjaževac vinova loza je u fenofazi od početak dodirivanja bobica do zatvaranje grozda (BBCH 77-79).
Monitoring cikade Scaphoideus titanus vrši se vizuelnim pregledom i pomoću žutih lepljivih klopki. Pregledom vinograda i klopki, registruje se prisustvo odraslih jedinki cikade Scaphoideus titanus i larvi završnih razvojnih stupnjeva.
Ova cikada je vektor fitoplazme Flavescence doree (FD), prouzrokovača zlatastog žutila vinove loze. Ima jednu generaciju godišnje i prezimljava u stadijumu jajeta ispod kore dvogodišnjih lastara, Larva ima pet razvojnih stupnjeva. Značajne štete pričinjavaju larve od trećeg larvenog stupnja, kada su sposobne da ishranom prenose fitoplazmu na zdrave biljke. Da bi postale infektivne moraju da se hrane nekoliko sati na zaraženim čokotima i te jedinke ostaju infektivne do kraja života.
Imaga se pojavljuju u julu i hrane se do septembra, na listovima vinove loze. Simptomi zlatastog žutila se pojavljuju sledeće godine. Na listovima vinove loze su u vidu promena njihove boje, kod crvenih sorata listovi dobijaju tamno crvenu boju, a kod belih sorata zlatnožutu. Takođe dolazi do nekroze nerva i savijanja ivice lista na dole.
U cilju kontrole zlatastog žutila vinove loze preproučuju se sve raspoložive mere kontrole, pesticidne i nepesticidne:
- uklanjanje i uništavanje zaraženih čokota,
- uništavanje napuštenih zasada,
- uklanjanje divlje loze u blizini zasada i uništavanje korova.
- Suzbijanje vektora- cikade Scaphoideus titanus
31.7.2023
Na području delovanja RC Knjaževac usevi kukuruza se nalaze u fazi od početka pojave metlice do cvetanja (BBCH 51 - 61).
Vizuelnim pregledima useva kukuruza registrovano je prisustvo larvi prve generacije kukuruznog plamenca (Ostrinia nubilalis) na do 6 % biljaka.
Oštećenja nastala ishranom larvi su uočena na listovima, stabljici i metlici kukuruza.
Kukuruzni plamenac je jedna od najznačajnijih štetočina kukuruza kod nas, ali i u svetu. Štete pravi gusenica koja se hrani parenhimom lista i metlicom a kasnije u drugoj generaciji prelazi na zrno i klip. Napadnute biljke zaostaju u porastu i lako se lome. Oštećeno tkivo ili zrno predstavljaju pogodna mesta za prodiranje patogena, kao što su gljive prouzrokovači truleži.
Obrazuje dve generacije godišnje, a u uslovima tople i vlažne jeseni i parcijalnu treću generaciju. Prezimljava u stadijumu larve (odrase gusenice) u stabljici kukuruza.
Suzbijanje kukuruznog plamenca se preporučuju ukoliko je 10% biljaka sa položenim jajima kod merkantilnog kukuruza i 5% biljaka kod semenskog i kukuruza šećerca, na početku piljnja larvi. U tu svrhu su registrovane sledeće aktivne materije: hlorantraniliprol, hlorantraniliprol+lambda-cihalotrin, indoksakarb i dr. 30.6.2023
Na području delovanja RC Knjaževac zasadi vinove loze se u zavisnosti od zastupljenog sortimenta i lokaliteta nalaze u fenofazi od kraja cvetanja do bobice veličine zrna pšenice (BBCH 69 – 73).
U toku vizuelnih pregleda zasada vinove loze, u pojedinim vinogradima, uočeno je prisustvo lozine grinje šiškarice (Eriophyes vitis) u niskom intenzittetu napada. Ova grinja je prouzrokovač erinoze vinove loze. Na licu listova vinove loze su ispupčenja, a sa naličju se nalaze udubljenja ispunjena vunastom prevlakom i kolonijama ovih grinja.
Ispupčenja na listu u kasnijoj fazi mogu dobiti crvenkasto rđastu ili ljubičastu boju. Sa povećanjem broja pega, kasnije u toku vegetacije dolazi do sušenja i propadanja listova jer se u okviru pega remeti proces fotosinteze.
U proleće, sa kretanjem vegetacije i sa porastom temperature grinje odlaze na tek razvijene listove i na naličju počinju da se hrane, ubadajući biljno tkivo, usled čega dolazi do proliferacije i stvaranja bradavičastih ispupčenja. Na naličju listova polažu veliki broj jaja, stvaraju vunastu prevlaku unutar koje se obavlja presvlačenje i razviće. Ove grinje imaju više generacija godišnje.
Zaštita u vinogradima protiv ove štetočine se sprovodi zimskim tretiranjem i akaricidima u toku vegetacije (u slučaju jačeg napada). Pri manjem intenzitetu napada mogu se primeniti mehaničke mere uklanjanja i uništavanja napadnutih listova. 29.6.2023
Na području delovanja RC Knjaževac, usevi kukuruza se nalaze u u različitim fazama razvoja lista i rasta stabla.
Vizuelnim pregledom useva merkantilnog kukuruza, na različitim lokalitetima, registruje se prisustvo cikade Reptalus panzeri. Ova cikada je vektora Stolbur fitoplazme koja izaziva bolest crvenilo kukuruza.
Simptomi bolesti su pojava crvenila na listu, centralnom nervu i stablu kukuruza, deformacije na klipu i poremećaji u njegovom sazrevanju. U kasnijim fazama razvoja bolesti dolazi do potpunog sušenja biljaka.
Cikada prezimljava u stadijumu larve na korenu pšenice. Ima jednu generaciju godišnje. Odrasle jedinke se pojavljuju u junu i sa pšenice prelaze na kukuruz gde se hrane floemskim sokovima. Ženke ove cikade polažu jaja na koren kukuruza, na kome se hrane ispiljene larve. Setvom pšenice nakon kukuruza larve svoj razvoj nastavljaju na korenu pšenice.
U kontroli cikade R.panzeri najznačajnija mera borbe je izbegavanje setve pšenice nakon kukuruza, čime se prekida razvoj cikade i smanjuje brojnost ove štetočine. 24.6.2023
Na području delovanja RC Knjaževac zasadi vinove loze se u zavisnosti od zastupljenog sortimenta i lokaliteta nalaze u fenofazi od punog cvetanja do formiranja ploda (BBCH 65 – 71).
Vizuelnim pregledom zasada vinove loze, na naličju lista utvrđeno je prisustvo larvi cikade Scaphoideus titanus prvog i drugog razvojnog stupnja.
Ova cikada je vektor fitoplazme Flavescence doree, prouzrokovača zlatastog žutila vinove loze. Larve I i II stupnja nisu sposobne da prenesu fitoplazmu Flavescence doree (FD), tako da se za sada ne preporučuju mere zaštite.
Od naredne nedelje se očekuje pojava larvi trećeg stupnja razvoja, koje imaju sposobnost prenosa fitoplazme, kada treba i primeniti mere u cilju njenog suzbijanja. 16.6.2023
Na području delovanja RC Knjaževac zasadi vinove loze se, u zavisnosti od lokaliteta i sortimenta, nalaze u fazi razvoja od cvasti potpuno razvijene do faze punog cvetanja (BBCH 57-65).
Vizuelnim pregledom zasada vinove loze na listovima je uočeno prisustvo larvi prvog razvojnog stupnja cikade Scaphoideus titanus.
Ova cikada je vektor fitoplazme Flavescence doree (FD) koja prouzrokuje zlatasto žutilo vinove loze.
Ova cikada ima jednu generaciju godišnje i prezimljava u stadijumu jaja iz kojih se u proleće pile larve. Hrani se samo na vinovoj lozi isisavanjem sokova na naličju listova i ne pričinjava velike direktne štete. Veće štete prozrokuju kao vektori fitoplazme koja prouzrokuje zlatasto žuilo. Sposobnost prenošenja fitoplazme imaju larve L3, L4 i L5 i imago. Kada jednom postanu infektivne, sposobnost prenošenja fitoplazme zadržavaju do kraja života.
S obzirom da su registrovane larve prvog stupnja razvoja, hemijske mere zaštite se zasada ne preporučuju.
RC Knjaževac nastavlja sa monitoringom ove štetočine i blagovremeno će signalizirati vreme za hemijski tretman. 15.6.2023
Na teritoriji delovanja RC Knjaževac usevi kukuruza u zavisnosti od vremena setve, lokaliteta i sortimenta se nalaze u fazi 4-8 listova razvijeno (BBCH14-18).
Vizuelnim pregledom useva kukuruza na do 2 % biljaka uočena su položena jajna legla kukuruznog plamenca (Ostrinia nubilalis). U toku je polaganje jaja prve generacije ove štetočine.
Prag štetnosti za ovu štetočinu, u usevima merkantilnog kukuruza je 10% biljaka sa položenim jajnim leglima. Broj biljaka sa položenim jajnim leglima je ispod praga štetnosti i hemijske mere se ne preporučuju.
Takođe, vizuelnim pregledom useva kukuruza registrovano je i prisustvo lisnih vaši (Aphididae) na do 4% biljaka.
RC Knjaževac nastavlja sa prećenjem zdravstvenog stanja useva kukuruza. |
|
|
|
|